باتری خودرو بخش مهمی از راه اندازی خودرو و روشن کردن آن است. باتری ماشین الکتریسیته مورد نیاز برای کار با سایر اجزای الکتریکی را تامین میکند. با این حال آنها، مانند انواع دیگر باتریها، برای همیشه دوام نمیآورند و هر از چند گاهی نیاز به تعویض دارند. تشخیص اینکه چه زمانی ماشین شما دچار مشکل میشود کاری آسان است، اما تشخیص علت آن میتواند گیج کننده باشد.
در این مقاله ضمن آشنایی با باتری خودرو و نحوه کارکرد آن، نحوه از بین رفتن باتری خودرو و نحوه شارژ مجدد آن را توضیح میدهیم. در زیر به طور کامل علائم خرابی باتری خودرو را توضیح خواهیم داد و راهکارهایی برای رفع مشکل باتری خودرو ارائه خواهیم داد. همچنین اگر به حرفه تعمیر و مکانیک خودرو علاقهمند هستید میتوانید دوره آموزش مکانیک خودرو مجتمع برق گستران را گذرانده و به صورت حرفهای آن را آموزش ببینید.
باتری خودرو یک باتری قابل شارژ است که توسط دینام پشتیبانی میشود و برای روشن کردن خودرو استفاده میشود. باتری خودرو جریان الکتریکی را به استارت برقی میرساند و پس از آن موتور احتراق داخلی با انرژی شیمیایی راه اندازی میشود. همچنین به عنوان محافظ الکتریکی برای اجزای خودرو عمل میکند و نیروی لازم را برای وسایلی مانند برف پاک کنها و چراغها در هنگام خاموش بودن موتور تامین میکند.
باتری سرب اسیدی ماشین انرژی ایجاد شده توسط دینام ماشین شما را ذخیره میکند. این کار توسط یک سری صفحات سربی در محفظه باتری و شکل رقیق اسید سولفوریک انجام میشود که با فعال شدن جریان الکتریکی واکنش نشان میدهد و انرژی تولید شده را ذخیره میکند و در نتیجه باتری شما را شارژ میکند. سپس باتری خودرو میتواند در صورت نیاز آن انرژی را تامین کند.
با گذشت زمان، واکنشهای شیمیایی کارایی خود را از دست میدهند، زیرا سرب و اسید واکنشپذیرتر میشوند و باعث میشود باتریهای خودرو سریعتر شارژ شوند و پس از چندین سال استفاده، انرژی کمتری را حفظ کنند. باتری خودروها بسته به درجه استفاده معمولا بین سه تا هفت سال عمر میکنند.
دینام تضمین میکند که باتری در زمان کارکرد خودرو شارژ میشود، اما باتری میتواند به راحتی در زمانی که خودرو ساکن است تخلیه شود. بسیاری از مردم متوجه میشوند که ماشین آنها در هنگام استارت زدن با کاهش دما مشکل بیشتری دارد.
این به این دلیل است که برای واکنش شیمیایی لازم که باعث کارکرد باتریها میشود بسیار سرد است و در بسیاری از موارد سرما میتواند تمام انرژی دستگاه را تخلیه کند. گرما برای باتریها نیز مضر است. زیرا باعث تسریع در خوردگی داخل باتری شده و سریعتر آنها را از بین میبرد.
روشن ماندن چراغها هنگام خروج از خودرو یا گوش دادن به رادیو برای مدت طولانی بدون روشن کردن موتور میتواند دلیلی برای خالی شدن باتری خودرو باشد.
باتری خودرو از دینام برای شارژ مجدد استفاده میکند. دینام موتوری است که در حین کارکرد موتور کار میکند و در حین رانندگی باتری خودرو را شارژ میکند. این دستگاه مشابه ژنراتور عمل میکند و از سوخت برای تولید برق استفاده میکند و اطمینان حاصل میکند که باتری ماشین قدرت کافی برای کارکردن تمام اجزای الکتریکی ماشین شما را دارد.
مرتبط بخوانید: باتری اسیدی بهتر است یا باتری اتمی
باتری خودرو به دلایل زیادی آسیب میبیند و نیاز به شارژ، تعمیر و یا حتی تعویض دارد. باتری یکی از قطعات اصلی خودرو است و عملکرد آن بر سایر قسمتهای خودرو تاثیر میگذارد. علائم خرابی باتری خودرو شامل موارد زیر است:
یکی از علائم خرابی باتری خودرو این است که هنگام روشن کردن خودرو مشکل دارید. با گذشت زمان، اجزای باتری خودرو فرسوده شده و کارایی آن کاهش مییابد. وقتی این اتفاق میافتد، شارژ باتری از دینام بیشتر و بیشتر طول میکشد.
یعنی چند ثانیه دیگر صبر کنید تا موتور بچرخد. اگر متوجه شروع آهسته یا استارت ضعیف شدید، به احتمال زیاد باتری خودرو شما در حال از بین رفتن است. اگر زمانی که میخواهید موتور را روشن کنید، صدای کلیک شنیدید، احتمالاً باتری شما قبلاً تمام شده است. به محض اینکه متوجه مشکلی در روشن شدن موتور شدید، حتما ماشین خود را نزد مکانیک ببرید.
با افزایش مصرف باتری و فرسودگی آنها، توانایی خود را برای نگه داشتن شارژ برای مدت طولانی از دست میدهند. اگر باتری قدیمیتری دارید که به نظر نمیرسد شارژ نگه میدارد، احتمالاً زمان آن رسیده است که یک باتری جدید بخرید.
اما اگر باتری شما نو است و نیاز به پرش دارد، چند گزینه وجود دارد. اولین مورد این است که باتری شما پیش از موعد خالی شده است. در این صورت لازم است باتری خود را توسط تعمیرکار خودرو تست کنید. اگر تست باتری نشان داد که باید تعویض شود، گارانتی خود را بررسی کنید.
معمولاً ممکن است یک قطعه الکترونیکی در خودرو وجود داشته باشد که حتی پس از خاموش شدن خودرو جریان برق میکشد. سنسورهای زیادی وجود دارند که بر اساس طراحی به این شکل کار میکنند، اما انرژی کافی برای تخلیه باتری مصرف نمیکنند.
یکی دیگر از علائم خرابی باتری خودرو به وجود آمدن اختلال در عملکرد سیستم روشنایی و صوتی خودرو می باشد. مراقب چراغ چک موتور خود باشید. اگر چراغهای هشدار روی داشبورد به طور ناگهانی روشن شد، آنها را نادیده نگیرید. این اغلب نشان میدهد که مشکلی در باتری خودرو یا یکی از ECU های خودرو وجود دارد. این میتواند به این معنی باشد که دینام دیگر شارژ را به آن بر نمیگرداند یا میتواند به این معنی باشد که باتری ضعیف و فرسوده شده است. در هر صورت، مهم است که با یک مکانیک مشورت کنید.
همچنین ممکن است متوجه شوید که چراغهای ماشین کم نور میشوند. اگر باتری شما از کار بیفتد، نمیتواند قطعات الکتریکی ماشین شما را به طور معمول تامین کند. اگر هنگام روشن کردن موتور، چراغهای جلوی شما بهطور غیرمعمول کم و کم به نظر میرسند، میتواند به این معنی باشد که باتری شما در حال از بین رفتن است.
چراغهای داخلی نیز ممکن است تیرهتر از حد معمول به نظر برسند یا هنگام استارت زدن خودرو شروع به چشمک زدن کنند. هر گونه عملکرد غیرمعمول چراغهای خودروی شما میتواند خطرناک باشد، بنابراین برای حفظ شرایط رانندگی ایمن، فوراً باتری وسیله نقلیه خود را توسط مکانیک واجد شرایط بررسی کنید.
اگر قفل پنجرهها یا درها به طور ناگهانی دچار خرابی میشوند، ممکن است باتری شما کم شده باشد. مشکلات صندلیهای برقی و استریو خودرو نیز میتواند نشان دهنده مشکلات باتری باشد. باتری تمام اجزای الکتریکی ماشین شما را تامین میکند، حتی زمانی که گوشی خود را به برق متصل میکنید تا آن را شارژ کنید. اگر باتری شروع به ضعیف شدن کند، نمیتواند به خوبی این قطعات را تغذیه کند. وسایل الکترونیکی خود را تست کنید و ببینید که آیا همه آنها مشکل دارند یا خیر. هر گونه اتفاق عجیب و غریب در رابطه با قطعات الکتریکی خودروی شما باید بررسی شود، پس حتما سریعا به تعمیرگاه خودرو مراجعه کنید.
به طور کلی باتریهای خودرو در سرما عملکرد خوبی ندارند. رانندگانی که در مناطقی با برف یا سایر شرایط آب و هوایی سرد زندگی می کنند باید در فصل زمستان مراقب سلامت باتری خودرو خود باشند. اگر هوا به اندازه کافی سرد شود، باتری شما در واقع می تواند یخ بزند. واکنش های شیمیایی آن شروع به کند شدن خواهند کرد. در هوای سرد به دلیل حرکت کند روغن موتور، حداکثر جریان از باتری خودرو لازم است. این به سرعت عمر باتری را تخلیه می کند زیرا برای روشن کردن موتور به قدرت بسیار بیشتری نیاز دارد. در طول زمستان، اگر متوجه شدید که ماشین شما هنگام روشن کردن آن ضعیف کار می کند، ممکن است باتری شما ضعیف باشد.
اگر متوجه بوی عجیب و غریب جدیدی در ماشین خود شدید، می تواند نشانه ای از باتری آسیب دیده باشد. بوی بدی شبیه به تخم مرغ فاسد اغلب نشان می دهد که باتری در حال نشت گاز است. باتری ها حاوی اسید سولفوریک هستند که در صورت آسیب دیدن باتری ممکن است نشت کند. این اسید سولفوریک که گاز خروجی نامیده می شود، می تواند بسیار خطرناک باشد و به سایر قسمت های وسیله نقلیه شما آسیب برساند.
بنابراین باید فورا تعویض شود. اگر این اسیدهای مخرب به سایر قسمت های خودرو آسیب برساند، تعمیر بسیار بیشتر از تعویض باتری است. اگر متوجه بوی عجیبی از ماشین خود شدید، همیشه باید ماشین خود را نزد یک مکانیک مجرب ببرید.
اگر وقتی کلید را می چرخانید، موتور کند است، کاپوت را باز کنید و به باتری نگاه کنید. اگر خوردگی سبز-آبی روی ترمینال مثبت یا یک لایه شفاف روی قاب باتری مشاهده کردید، باتری شما یا بخار اسید نشت می کند یا اسید واقعی باتری نشت می کند. هر دوی این شرایط بین باتری و کابل ها مقاومت ایجاد می کند و در نتیجه ولتاژ و راندمان باتری کاهش می یابد.
می توانید باتری خود را تمیز کنید و احتمالاً عملکرد بهتری را مشاهده کنید، اما به خاطر داشته باشید که این تنها یک راه حل کوتاه مدت است زیرا خوردگی دوباره باز می گردد. بسیاری از کارشناسان توصیه می کنند که باتری و انتهای مثبت ترمینال را در صورت خوردگی شدید تعویض کنید.
وقتی کلید خود را در استارت میچرخانید، باتری خودرو جریانی را به قطعهای الکتریکی به نام شیر برقی استارت میفرستد تا وسایل را به حرکت درآورد. باتری آسیب دیده در انجام این عملکرد مشکل خواهد داشت و جریان الکتریکی ارسال شده به استارت ضعیف تر خواهد بود. هنگامی که استارت رو به اتمام است یا باتری کم است، اکثرا صدای کلیکی را که می شنوید ایجاد می کند.
برای حل مشکل باتری خراب می توانید باتری ماشین را شارژ کنید یا به اصطلاح از ماشین دیگری برای تعویض باتری استفاده کنید. در صورت عدم امکان شارژ باتری، تعویض باتری خودرو از طریق تعمیر حرفه ای ضروری است.
برای شارژ باتری خودرو مراحل زیر را انجام دهید:
یکی از مهمترین عواملی که سبب خراب شدن باتری ماشین می شود این است که مدت زمان زیادی مورد استفاده قرار نگیرد. اگر باتری برای مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار نگیرد، فرایند سولفاته شدن صفحات باتری با سرعت بسیار بیشتری صورت گرفته و امکان شارژ شدن صفحات باتری وجود نخواهد داشت و عملا به این شرایط باتری خوابیده یا سولفات شده گویند. اگر از خودرو خود زیاد استفاده نمی کنید توصیه می شود برای جلوگیری از سولفات شدن باتری، حداقل خودرو خود را هر یک هفته دوبار روشن کنید و اجازه دهید چند دقیقه ای کار کند.
بیشتر بخوانید: علت خوابیدن باتری ماشین و راهکارهای رفع آن
از دیگر مواردی که سبب خراب شدن باتری ماشین می شود، شارژ شدن بیش از حد توسط دینام می باشد. شارژ زیاد سبب به جوش آمدن اسید داخل باتری شده و تبخیر آن به سرعت شکل می گیرد. لازم به ذکر است در این شرایط امکان منفجر شدن باتری ماشین بسیار بالا می باشد. از این جهت توصیه می شود همیشه سطح ولتاژ باتری را چک نمایید. معمولا تمامی خودرو ها به سیستمی جهت تنظیم ولتاژ شارژ مجهز هستند که بنا بر میزان شارژ باتری معین می شود.
یکی دیگر از مهمترین علل خراب شدن باتری خودرو گرم شدن و سرد شدن بیش از حد هوا می باشد. در هوای گرم موتور خودرو داغ شده و در نتیجه دما داخل صفحات باتری ماشین افزایش پیدا کرده و سبب تبخیر مایع اسیدی داخل باتری می شود که امکان نگهداری شارژ باتری را به صورت چشمگیری کاهش می دهد. همچنین در هوای سرد برای استارت زدن فشار بیشتری به باتری جهت تامین آمپر بیشتر وارد می شود. زیرا که در سرما روغن خودرو سفت شده و موتور جهت استارت خوردن به آمپر بیشتری نیاز دارد. در این شرایط نیز به مرور زمان میزان شارژدهی باتری کاهش پیدا می کند و در نهایت باتری از کار می افتد.
نگهداری و تمیز کردن اتصالات باطری ماشین علاوه بر افزایش طول عمر آن سبب می شود تا عملکرد باتری بهتر شده و فشار کمتری را تحمل کند. تمیز کردن سر باتری و کسب اطمینان از درست اتصال شدن سر باطری به قطب ها بسیار حائز اهمیت بوده و اکثر افراد این نکته ساده و پیش پا افتاده را فراموش می کنند. همچنین بایستی سطح اسید داخل باتری به طور مداوم چک شود که از حد مجاز پایین تر نرود. در صورت رعایت کردن موارد گفته شد به راحتی طول عمر باتری خودرو را افزایش بدهید.
توجه داشته باشید کولر خودرو به خودی خود سبب کاهش عمر باتری نمی شود اما استفاده مداوم از کولر در فصل تابستان هنگامی که گرما موتور بسیار بالا می باشد سبب می شود تا موتور خودرو بیشتر داغ شود و در نتیجه باتری ماشین نیز همان مقدار افزایش دما را تجربه خواهد کرد. همان طور که گفته شد دما بالا سبب از بین رفتن اسید داخل باتری شده و امکان ذخیره شارژ در صفحات باتری کاهش پیدا می کند. از این رو توصیه می شود زمانی که درجه حرارت موتور بسیار بالا است از کولر استفاده نکنید.
بدون شک یکی از متداول ترین سوالات حین خرید باتری خودرو این است که باتری اتمی بهتر است یا اسیدی؟ به طور کلی در حال حاضر دو نوع باتری خودرو وجود دارد که عبارت است از باتری اتمی و اسیدی. باتری های اسیدی نسل قدیمی و ارزان قیمت هستند که سطح این باتری ها از 6 درپوش تشکیل شده است. دروان باتری صفحاتی وجود دارند که وظیفه ذخیره انرژی را بر عهده داشته و محلول درون باتری اسیدی از 65 درصد آب و 35 درصد اسید تشکیل شده است. جالب است بدانید باتری های اتمی نیز اسید دارند اما به دلیل نوع صفحات درون باتری، اسید های به مرور زمان تبخیر نشده و سبب می شود تا ماندگاری باتری بیشتر باشد. بنابراین باتری اتمی، باطری خشک و بدون مایع نمی باشد. امروزه به دلیل کارایی و کیفیت بهتر باتری های اتمی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و باتری اسیدی مانند گذشته محبوب نمی باشد. بنابراین اگر به دنبال باطری باکیفیت با ماندگاری بالا هستید، خریداری باتری اتمی توصیه می شود. برای تشخیص باتری اتمی از اسیدی، تنها کافی است به سطح باتری توجه داشته باشید، اگر 6 درپوش بر روی سطح باتری وجود داشت، باتری اسیدی بوده در غیر این صورت باتری اتمی می باشد.
اکنون باتری اسیدی بهتر است یا باتری اتمی؟ دقت داشته باشید که باتری اتمی از هر نظر بهتر از باتری اسیدی می باشد. تنها مزایا باتری اسیدی ارزان بودن آن می باشد. باتری اتمی نسبت به باتری اسیدی آلودگی کمتری تولید می کند. در صورت سالم بودن دینام خودرو، طول عمر باتری اتمی 5 سال می باشد این در حالی است که باتری اسیدی خیلی زودتر از کار می افتد. البته دقت داشته باشید باتری های اسیدی به مرور زمان و تدریجی از کار می افتند. به عبارتی دیگر دیر یا بد استارت خوردن ماشین، مختل شدن عملکرد سیستم روشنایی و صوتی از علائمی است که نشان می دهد باتری اسیدی در حال ضعیف شدن می باشد. اما در باتری اتمی چنین نشانه و علائمی وجود ندارد و باتری یک دفعه از کار می افتد.
همان طور که مطالعه کردید علائم خرابی باتری خودرو بسیار متفاوت و گوناگون می باشد. در صورت مواجه شدن با هر یک از علائم خرابی باتری خودرو فوق، بهتر است به فکر خریداری و تعویض باتری خودرو خود باشید.
مجتمع برق گستران برگزار کننده دوره های مکانیکی مانند: آموزش برق خودرو، آموزش نقاشی خودرو ،آموزش صافکاری خودرو ، آموزش جلو بندی سازی ، آموزش تعمیرات گیربکس ، آموزش تعمیرات ایسیو و … می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های آموزشگاه تماس بگیرید.