مالتی پلکس خودرو

پیش از آن که به سراغ توضیح درباره مالتی پلکس خودرو بپردازیم، بهتر است به طور مختصر اشاره ای به چگونگی بوجود آمدن این قطعه در میان افراد و نیز ساختار خودرو ها پیش از ظهور این ابزار داشته باشیم.

امروزه به واسطه پیشرفته های زیادی که جوامع از نظر تکنولوژی و نیز دانش داشته اند، ویژگی ها و امتیازات فراوانی به قطعات خودرو افزوده شده است. در اثر این دگرگونی ها، نه تنها ظاهر خودرو ها دستخوش تغییراتی شد، بلکه از نظر سیم کشی نیز پیچیدگی ها و ابهاماتی بر آن ها حادث شد.

در ابتدای امر همزمان با  اضافه شدن هر آپشنی به خودرو، سیمی نیز به آن اضافه می نمودند تا بتوان از قابلیت ابزار جدید استفاده کرد. این امر به جای آن که مزیت به حساب بیاید و خیال فرد را بابت استفاده از آپشن جدید راحت کند، به مانعی تبدیل می شد.

زیرا کار با این ابزارها نه تنها برای افرادی که به تولید خودروها اشتغال داشتند، سخت و دشوار بود، بلکه تعمیرکاران و حتی مالکین خودروها نیز در هنگام استفاده از آن ها با مشکلاتی روبه رو می شدند.

تمامی این عوامل موجب بوجود آمدن انگیزه ای در انسان شد تا بعدها، بتواند قطعه ای را با نام مالتی پلکس ابداع کند. فرد به واسطه به کارگیری این ابزار، توانست تقریبا نیمی از این مشکلات را به راحتی، حل و فصل کند و دیگر دغدغه ای بابت وجود سیم های زیاد در ماشین خود نداشته باشد.

در این متن قصد داریم شما را با این ابزار با ارزش و نیز عملکرد و وظایف آن در خودرو، همچنین تاریخچه ی ابداع اولین نمونه داخلی آن آشنا کنیم؛ توصیه میکنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.

مالتی پلکس خودرو چیست؟

پیش از آن که به تعریف مالتی پلکس بپردازیم بهتر است، ساختار سیم کشی خودروها را پیش از تولید و فرآوری این قطعه بررسی نماییم تا به خوبی به ارزش آن در اتومبیل پی ببریم. در دهه های گذشته خودروها به مانند امروز پیشرفته نبودند؛ تولید کنندگان برای روشن نمودن قطعات درون خودرو ها، از سیم پیچی های کمی استفاده می نمودند.

این سیم ها برای آن که ابزارهایی مانند برف پاک کن، استارتر و دیگر وسایل موجود در خودرو، بتوانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند، نیازمند بودند.

بواسطه این امر، هنگامی که خودرو دچار ایراد و نیز نقص فنی می شد، تعمیر آن چندان برای فرد مشکل ساز نمی شد و هزینه هنگفتی را نیز بر دوش او متحمل نمی کرد. اما به تدریج با گسترش استفاده از خودرو ها و همچنین در اثر تغییراتی که بر آن ها حادث شد، از قابلیت هایی متعددی برخوردار شدند.

به این صورت همزمان با افزایش  تعداد این آپشن ها این سیم ها نیز بیشتر می شدند. در این هنگام ذهن انسان به دنبال راه چاره ای برای حل این مشکل افتاد تا بتواند در مدت زمان اندک و به سرعت از تعداد این سیم ها بکاهد؛ در این زمان قطعه ای به نام مالتی پلکس به عرصه حضور آمد.

طبق تحقیقات و بررسی های انجام شده، تاریخ نخستین به کارگیری آن به دهه های هشتاد میلادی باز می گردد و این ابزار بواسطه کارخانجاتی آلمانی تولید و سپس روانه بازار شد.

اما تعریف این قطعه عبارت است از: ابزاری که از چندین بخش مختلف تشکیل یافته و قادر است قسمت های برق و نیز مکانیکی را به همدیگر ساماندهی و متصل نماید.

رابط این ابزار و ایسیو، قطعه ای به نام بی اس آی است که در مواقع لزوم و احساس خطر سیگنالی به هر دو طرف ارسال می نماید.

مزیت ها و معایب استفاده از مالتی پلکس ها

در سال های اخیر نه تنها وسایلی با صنعت خودرو مرتبط بودند بلکه تمامی محصولات موجود در بازار دستخوش تغییراتی شده اند به طوری که استفاده از آن ها با امتیازات و نیز مشکلاتی همراه بوده است.

بطبع مالتی پلکس ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند و همزمان با داشتن مزایا، معایبی را نیز برای فرد و نیز خودرو به همراه داشته اند؛ در ادامه، به اختصار شما را با این موارد آشنا خواهیم کرد.

مزایا:

1-همانگونه که پیش از این بیان کردیم قطعات خودرو برای روشن شدن به سیم های زیادی نیازمند بودند اما به لطف اختراع این قطعه، فرد از شر آن ها نجات یافت.

زیرا این قطعه به تنهایی قادر است برق بیشتر اجزا را تامین کند و در صورت پیش آمدن هرگونه رخدادی می توان با کمک آن به سرعت، عیب را واکاوی و برطرف کرد.

2-بواسطه استفاده از این وسیله، بر امنیت خودرو افزوده شد؛ همچنین این ابزار باعث افزایش مدت زمان استفاده از سیم کشی ها و طول عمر آن ها گشت.

3- به هنگام به کارگیری این قطعه، انسان توانست از اجزای درونی خودرو در مقابل اتصالاتی که ممکن بود رخ دهد، به شکلی مطلوب محافظت نماید.

4-وجود این وسیله باعث شد که دیگر نیاز به جعبه فیوز نباشد پس انسان به فکر حذف آن برآمد؛ با برداشتن این قطعه، مالتی پلکس موظف به ادغام دیگر فیوزها با همدیگر شد.

معایب:

1-افراد برای این که از تمامی این امتیازات و آپشن ها برخوردار باشند، باید هزینه های زیادی را برای نصب آن پرداخت می نمودند بدین خاطر گاهی برخی افراد قادر به تهیه آن نمی شدند.

2-برای آن که فرد بتواند به درستی از این قطعه استفاده نماید، می بایست با طرز کار آن به خوبی آشنا باشد؛ اما این کارگاهی زمان طولانی را از فرد می طلبید؛ پس برخی افراد از تهیه کردن آن انصراف می نمودند.

3-این قطعه، با وجود آن که امتیازات زیادی را برای افراد به همراه داشت اما از پیچیده گی هایی نیز برخوردار بود.

تا جایی که در صورت ایراد پیدا کردن آن، ممکن بود تعمیر آن برای افراد متخصص نیز به کاری دشوار مبدل شود.

4-بواسطه آن که گفتیم مالتی پلکس قادر بود مانند پل ارتباطی سایر اجزا را به هم وصل کند و گاهی کار آن ها را هم انجام می داد، ممکن بود با در اختیار داشتن آن به دیگر قسمت ها آسیب وارد شود.

بدین خاطر تهیه کردن این قطعه، در این گونه مواقع ریسک و امری خطرناک به حساب می آمد.

تاریخچه استفاده از مالتی پلکس در خودروهای ایرانی و نیز سراسر جهان

همان گونه که در ابتدای مقاله بیان کردیم، اولین بار کارخانه ای آلمانی موفق به تولید این قطعه شد که تاریخ آن نیز به اوایل دهه هشتاد میلادی بازمی گردد.

با گسترش تولید این ابزارها، این کارخانجات به فکر صادرات آن به دیگر کشورها برآمدند تا بتوانند از این راه به درآمد بالایی نیز دست یابند.

با افزایش به کارگیری این قطعات در میان سایر ملل جهان، کشور ما نیز به فکر وارد کردن آن برآمد.

اما در سال های اخیر به واسطه عواملی همچون: تورم، رکود و تحریم های اعمال شده واردات آن به امری مشکل و دشوار تبدیل شده است.

در این هنگام افرادی که در صنعت خودرو اشتغال داشتند به فکر آن افتادند تا این قطعه را در داخل کشور تولید کنند تا بتوانند از این لحاظ خیال مردم را راحت سازند.

به طور تقریبی می توان این را بیان کرد که اولین خودروی ایرانی که توانست به مولتی پلکس داخلی مجهز شود، پژوی 206 می باشد.

بعدها با گسترش استفاده از این ابزار، علاوه بر پژوی 206، خودروهایی همانند: سمند، رانا، دنا و … توانستند از آن برخوردار شوند.

اینک مالتی پلکس هایی که در کشور ما تولید می شوند عمدتاً به سه بخش اصلی تقسیم بندی می شوند که می توان به اکو ماکس، ماکس، اس ام اس ماکس اشاره نمود.

مشخصات مالتی پلکس در خودروهای داخلی چیست؟

در تیتر قبل گفتیم خودروهایی مانند سمند، پژو 206 و … در میان اتومبیل های ایرانی مجهز به این سیستم شدند؛ اما بر چه اساسی می توان گفت که این خودروها دارای مالتی پلکس هستند؟

ماشین سمند:

سمند جزو آن دسته از ماشین هایی است که به مالتی پلکس پیشرفته و داخلی مجهز است؛ در ادامه به مشخصات آن اشاره خواهیم نمود.

1.بواسطه برخوردار بودن از این سیستم، ماشین قادر است که چراغ هایی که  قابلیت دید در هوای مه آلود دارند را تنظیم کند و فرد بتواند در این گونه مواقع با خیالی راحت به رانندگی خود بپردازد.

2.فرد با داشتن این قطعه می تواند از درون ماشین به صندوق عقب احاطه و دسترسی داشته باشد.

3.شما با مجهز نمودن خودروی خود به این قطعه، قادر خواهید بود در صورت به وجود آمدن هرگونه عیب و ایراد، به سرعت آن را تشخیص دهید و برای برطرف نمودنش اقدام نمایید.

4.فرد با داشتن مالتی پلکس در اتومبیل، می تواند به راحتی صندلی های جلو را به پشت کند و آینه هایی که در قسمت جلویی ماشین هستند را تنظیم و جا به جا نماید.

مالتی پلکس پژو 206

پیشتر گفتیم که در کشور ما اولین خودرویی که توانست گوی سبقت را از رقیبان در بیاد و به مالتی پلکس داخلی دست یابد، پژوی 206 بود.

داشتن این قطعه مزیت هایی را برای این مدل ماشین ها به همراه داشت از جمله:

1-دیگر مانند قبل نیاز نبود برای آن که سایر بخش های موجود در درون خودرو با یکدیگر ارتباط داشته باشند، سیم های زیادی در خودرو تعبیه شود.

بلکه وجود این مالتی پلکس به منزله پل ارتباطی قلمداد می شد و به واسطه آن از میزان سیم ها به تدریج کاسته شد.

2-به لطف  مجهز بودن ماشین به این قطعه، هرگونه عیب و ایراد به سرعت شناسایی می شد و اطلاعات مربوط به آن در وهله اول در درون ایسیو ثبت و ضبط می شد.

3-بواسطه برخوردار بودن از این ابزار، تولید کنندگان توانستند قطعاتی مانند: سنسورهایی که عهده دار وظایفی مختلفی هستند را به شیوه ی نوینی توسعه دهند.

4-از طریق این ابزار، به هنگام وقوع و ریزش برف و باران، آن هنگام که شما دنده عقب گرفته باشید، برف پاک کن قسمت عقب به صورت خودکار روشن خواهد شد.

نحوه آغاز به کار مالتی پلکس در خودروها

مالتی پلکس برای آن که کار خود را آغاز کند، لازم است از دستورالعمل ها و قواعدی پیروی کند؛ اینک به شما نشان خواهیم داد این سیستم، چگونه کار خود در ابتدا پیش گرفته است.

در وهله اول تمامی دانستنی ها و اطلاعاتی که مربوط به قطعاتی چون ایسیو و نیز سنسورها می باشند، طی فرایندی به بی اس ای ارسال می شوند.

پس از آن این قسمت به واکاوی و بررسی آن اطلاعات، اقدام می نماید تا بعدها بتواند آن را به قسمت مربوطه ارسال کند.

در سالیان گذشته،سیستم ماشین های قدیم، به دلیل تعدد سنسورها در ماشین، مجبور بودند تک به تک اطلاعات را از هر کدام از سنسورها به ایسیو بفرستند.

سنسورهای مختلف اعم از سنسور روشنایی، اکسیژن،ضربه، سرعت و … برای آن که روشن شوند، هر کدام نیازمند سیم مستقلی بودند.

در این هنگام، فرد با تعداد زیادی سیم روبرو می شد و کار هم برای او و هم تولید کننده سخت و دشوار می شد.

اما اینک به دلیل آن که سیستم مالتی پلکس، مجهز به قطعه ای به نام بی اس ای شده، میزان این سیم کشی ها به شدت کاهش یافته است.

برخورداری از این مزیت باعث شده که کار نه تنها برای فرد بلکه کارخانجاتی که به امر تولید آن اشتغال دارد نیز راحت شود.

اطلاعاتی که در این سیستم رد و بدل می شوند به صورت کد و سیگنال می باشند؛ اما این کدها نیاز به ساماندهی و کنترل دارند.

و می بایست از معیارها و سنجه های مختلفی پیروی نمود تا کد به درستی ارسال شود؛ نمونه هایی از این معیارها عبارتند از:

1-این که کد به چه ترتیبی باشد.

2-از چه روشی برای یافتن خطای کد استفاده می شود.

3-سیگنال از چه نوعی باشد.

4-جنس رابط انتقال از کدام نوع است؟ چرا که این رابطه ها دارای انواع مختلفی هم چون: مسی،طلایی،نقره ای و … هستند.

نتیجه گیری   

در این مقاله تمام تلاش خود را به کار گرفتیم تا شما را با اصطلاح مالتی پلکس آشنا کنیم؛در ابتدای این متن تعریفی کلی از این قطعه را به شما ارائه نمودیم.

در ادامه یادآور شدیم، ماشین هایی که از این قطعه برخوردار باشند، با چه مزایا و معایبی همراه خواهند بود؛ در ضمن تاریخچه ابداع و تولید آن در کشور را نیز بیان نمودیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله توانسته باشیم به تمامی سوالات ذهنی شما پاسخ داده باشیم.