آموزش جوشکاری برق SMAW (الکترود دستی) + مدرک فنی حرفه ای

اگر مبتدی هستید و قصد دارید وارد حرفه جوشکاری شوید، اما نمی دانید کدام روش جوشکاری به مبتدیان توصیه می شود، جوشکاری الکترود دستی یا برق بهترین گزینه برای ورود به این حرفه پرچالش اما در عین حال پر درآمد می باشد. همانطور که می‌دانید جوشکاری انواع مختلفی دارد و هر کدام مزایا و معایبی دارند. برای شروع به عنوان فردی که تاکنون هیچگونه تجربه ای در این حوزه نداشته است، جوشکاری برق را به شما پیشنهاد می کنیم. امروزه جوشکاری برق یکی از رایج‌ترین و در عین حال ساده‌ترین نوع جوشکاری است. اما در نظر داشته باشید فرایند انواع جوشکاری دشوار بوده و نیاز به مهارت زیادی می باشد. جوشکاری به طور کلی یک کار پر زحمت است و برای رسیدن به یک جوش کامل نیاز به تمرین و پشتکار دارید. یکی از نکات مهم در آموزش جوشکاری برق، انتخاب صحیح فولاد برای تمرین است. هنگامی که از فولاد در جوشکاری برق با حداقل میزان گوگرد و سیلیکون استفاده می‌کنید، بهترین نتیجه و یک جوش عالی بدون ترک را خواهید داشت. به طور کلی فولادهایی با محتوای گوگرد کمتر از 0.35 درصد و محتوای سیلیکون کمتر از 0.1 درصد، احتمال خوردگی و ترک خوردگی فولاد در حین جوشکاری برق بسیار کاهش می‌یابد. فولادهای کم آلیاژ یا فولادهای با محتوای گوگرد یا سیلیکون بالا، در حین جوشکاری برق، فولاد را ترک می‌کنند و به مهارت و تجربه زیادی نیاز دارند. همچنین در آموزش جوشکاری برق حرکت آهسته مشعل روی فلز یکی از نکات مهم است که امکان تشکیل یک گودال کوچک جوش را برای جلوگیری از ترک خوردن فلز فراهم می‌کند. در هر صورت، اگر قصد جوشکاری فولاد کم آلیاژ با محتوای گوگرد و سیلیکون بالا را دارید، حتما قطر الکترود کوچکی را انتخاب کنید تا احتمال ترک خوردگی فولاد کاهش یابد.

آموزشگاه برق گستران با چندین دهه تجربه در برگزاری انواع دوره های آموزش جوشکاری، در حال حاضر یکی از بهترین مراکز آموزشی فنی حرفه ای شهر تهران به شمار می رود که تمامی دوره های آموزشی خود را در کارگاه های مجهز زیر نظر اساتید ماهر و آشنا به بازارکار برگزار می کند و مهارت آموزان با تمامی مباحث مهم این دوره از 0 تا 100 از پایه تا پیشرفته توسط اساتید ماهر این مجموعه آموزش دیده و با کسب مدرک معتبر سازمان فنی حرفه ای وارد بازارکار خواهید شد.

وضعیت جوشکاری و اهمیت آن در چیست؟

یکی دیگر از نکات مهم آموزش جوشکاری برق موقعیت جوش است که تاثیر زیادی در کیفیت جوش دارد. ایده آل ترین زاویه تورچ روی فلز هنگام جوشکاری برقی وارونه و سرپایین 45 درجه است. سعی کنید زاویه تورچ نسبت به فلز را بیش از 75 درجه بیشتر نکنید. زیرا در این حالت برای کار با تورچ به مهارت و تجربه بسیار بالایی نیاز دارید. در جوشکاری برقی باید تعادلی بین حرکت آهسته تورچ و ذوب نشدن زیاد آن پیدا کنید که این امر مستلزم زمان و تمرین است. به طور کلی، در انواع جوشکاری، موقعیت تخت جوش برای مبتدیان راحت ترین و موثرترین است. موقعیت مسطح و تخت برای فلزاتی که ضخامت آنها بیشتر از 3.16 اینچ است مناسب است. همچنین، اگر با فلز کم آلیاژ با محتوای گوگرد و سیلیکون بالا سر و کار دارید، موقعیت تخت جوش بهترین دوست شما خواهد بود.

مطلب پیشنهادی: انواع وضعیت مهم در جوشکاری لوله ای و صفحه ای

انتخاب کردن الکترود مناسب

نکته مهم دیگر در آموزش جوشکاری برق، انتخاب صحیح الکترود است. برای فلزات نازک از الکترود با قطر کم و برای فلزات ضخیم از الکترود با قطر زیاد استفاده کنید. همچنین مطمئن شوید که مواد الکترودی که انتخاب می‌کنید با فلز جوش شما مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، اگر قصد جوشکاری آلومینیوم را دارید، از الکترود آلومینیومی استفاده کنید. برای جوشکاری در حالت عمودی بهتر است یک الکترود 3.16 اینچی داشته باشید. در محیط کم هیدروژن بهتر است از الکترود 5.32 اینچی استفاده شود. به عنوان یک قاعده کلی، سعی کنید قطر و اندازه الکترود را کمی بیشتر انتخاب کنید تا به راحتی با حرکت صحیح الکترود یک جوش کامل ایجاد کنید.

میزان آمپر و تاثیر آن بر جوشکاری برق

همانطور که می دانید آمپر و تنظیمات دستگاه جوشکاری بستگی به نوع فلز و مهارت جوشکار دارد. بنابراین، شما نمی توانید تمام فلزات را با یک تنظیم به درستی جوش دهید. یکی از نکات مهم در آموزش جوشکاری برق ایجاد یک مهره جوش کامل است. برای اینکه بتوانید یک مهره جوش روی فلز با عیب ایجاد کنید، ابتدا باید قدرت جریان دستگاه را به درستی تنظیم کنید، سپس الکترود را به آرامی حرکت دهید تا مهره جوش تشکیل شود. اکنون نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که اگر الکترود را خیلی آهسته حرکت دهید، فلز زیادی ذوب می شود و اگر الکترود را خیلی سریع حرکت دهید نمی توانید جوش کاملی ایجاد کنید. بنابراین همانطور که گفته شد باید الکترود را به گونه ای نشانه گیری کنید که مهره جوش بدون ترک ایجاد شود و از ذوب شدن فلز جلوگیری شود که قطعا با تمرین و تکرار می توانید به آن مسلط شوید.

مزایا جوشکاری برق الکترود دستی

1. قابل استفاده در تمام موقعیت های جوشکاری
2. امکان حمل و نقل تجهیزات جوشکاری برق به دلیل کم بودن تجهیزات آن
3. امکان استفاده از جوشکاری برق در اکثر فلزات
4. تجهیزات ساده و ارزان قیمت

معایب جوشکاری برق الکترود دستی

1. تولید دود بسیار بالا
2. عوارض جانبی بسیار در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی
3. مصرف و ذوب شدن الکترود در فرآیند جوشکاری برق
4. کیفیت پایین مهره جوش نسبت به سایر روش جوشکاری همچون تیگ

نکات مهم قبل از شروع عملیات جوشکاری برق

سطوح فلز را تمیز کنید: یکی دیگر از نکات بی اهمیت در آموزش جوشکاری برق که بسیار حائز اهمیت است، تمیز کردن سطوح فلزی قبل از جوشکاری است. اگر نمی‌توانید روغن، رنگ و گریس را از سطوح فلزی پاک کنید، باید از الکترودهایی استفاده کنید که برای نفوذ طراحی شده‌اند. انجمن جوشکاری آمریکا الکترودهای E6010 یا E6011 را برای جوشکاری فلزات با سطوح آلوده توصیه می‌کند. اما سعی کنید ابتدا سطوح فلزی را تمیز کنید و سپس شروع به جوشکاری کنید. همچنین اگر در مکانی مرطوب جوش می‌زنید، سعی کنید مشعل و الکترود را کمی کندتر هدف بگیرید تا بتوانید یک مهره جوش ایجاد کنید و احتمالاً نفوذ بهتری داشته باشید.

جریان را کمتر تنظیم کنید تا جوش و فلز تمیز شود: نکته مهم دیگر در آموزش جوشکاری برق این است که بتوان از پاشش مواد مذاب به کناره مهره جوشکاری جلوگیری کرد. تمیز بودن فلز یک دست پس از عمل جوشکاری بسیار مهم است، بنابراین باید سعی کنید جریان آمپر را با توجه به الکترود و اندازه فلز کمی کمتر کنید. طول قوس جوشکاری کوتاه‌تر به طور قابل توجهی باعث کاهش پاشش در طول جوش می‌شود. همچنین، اگر نوک الکترود شما خیس و مرطوب باشد، میزان اسپری و پاشش را افزایش می‌دهد، بنابراین همیشه از خشک بودن نوک الکترود خود اطمینان حاصل کنید. یکی دیگر از مشکلاتی که مبتدیان در آموزش جوشکاری برق با آن مواجه هستند، ترک خوردن فلز است. اگر فلز در حین جوشکاری برق ترک خورد، سعی کنید از الکترود با محتوای هیدروژن کم استفاده کنید.

از الکترود روکش دار در محیط مرطوب استفاده کنید: اگر قوس ایجاد می‌کنید و ناپایدار و ناهموار به نظر می‌رسد، احتمالاً الکترود مرطوب است. همانطور که در ابتدا گفته شد، الکترود مرطوب باعث پاشش مواد مذاب از کنار جوش می‌شود و در نهایت جوشکاری از کیفیت خوبی برخوردار نیست. برای جلوگیری از این مشکل، اگر در محیط مرطوب جوشکاری برقی انجام می‌دهید، بهتر است از الکترودهای روکش دار استفاده کنید تا احتمال پاشش مواد مذاب تا حد زیادی کاهش یابد.

مشکلات همجوشی و ذوب نشدن فلز به درستی

یکی دیگر از نکات آموزش جوشکاری برق ایجاد یک جوش قوی روی فلز است که باید به درستی ذوب شود. یکی از مشکلات رایج ذوب ضعیف و ذوب کامل فلزات، آمپر پایین است. سعی کنید همیشه به ضخامت فلز توجه کنید و جریان خود را بر اساس آن تعیین کنید. یکی دیگر از دلایل ذوب ضعیف و ذوب نامناسب فلز، کثیف شدن سطوح فلزی است. همیشه به یاد داشته باشید که قبل از شروع جوشکاری سطوح فلزی خود را به خوبی تمیز کنید تا از مشکلاتی مانند همجوشی ضعیف جلوگیری کنید.

نکات ایمنی که به هنگام آموزش جوشکاری برق باید رعایت کرد

داشتن پوشش مناسب حین انجام کار: داشتن پوشش محافظ مناسب هنگام آموزش جوشکاری برق در محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش ساطع شده از قوس جوش بسیار موثر است. بدون لباس آستین‌دار دچار آفتاب سوختگی می‌شوید. از کلاه ایمنی با لنزهای قابل تنظیم استفاده کنید تا بتوانید در حین جوشکاری به راحتی کارهایی را که انجام می‌دهید بدون آسیب رساندن به چشمان خود مشاهده کنید. یکی دیگر از راه‌های محافظت از چشم‌ها استفاده از عینک ایمنی زیر کلاه جوشکاری است. زیرا ممکن است قسمتی از فلز که پلیسه دارد جلوی چشم شما ظاهر شود. همچنین استفاده از دستکش برای محافظت از دست‌ها ضروری است.

تمرین کردن جوشکاری خوب: هنگام آموزش جوشکاری برق، ما معمولاً فقط به دنبال یک خط مستقیم نیستیم. در عوض، اتصالات حلقه را با انبردست جوشکاری ایجاد کنید. در واقع، هدف ایجاد یک دایره گسترده است. این باعث می‌شود جوش شما قوی‌تر شود. با استفاده از این تکنیک یک خط جوش زیبا و بدون عیب خواهید داشت.

آماده سازی برای جوشکاری قبل از شروع آن

چندین نکته وجود دارد که اگر قبل از آموزش جوشکاری برق به آنها توجه کنید، می‌توانید موفقیت خوبی کسب کنید. سطح فلزی خود را تمیز کنید. این عمل را می‌توان با استفاده از برس سیمی، کاغذ سنباده و پاک کننده‌های مناسب انجام داد. ناحیه‌ای را که تمیز کرده‌اید با بتونه بپوشانید. زیرا فلز را پس از تمیز کردن روی زمین قرار می‌دهید که ممکن است به گرد و غبار و محصولات خوردگی آلوده شود. نوک الکترود را از نظر آلودگی بررسی کنید. این می‌تواند به تمیزی جوش شما آسیب برساند.

انتخاب کردن الکترود مناسب: برای انجام جوشکاری برق، با توجه به نوع فلز، باید یک الکترود با قطر مناسب انتخاب کنید. برای فلزات نازک از الکترود با قطر کم و برای فلزات ضخیم از الکترود با قطر زیاد استفاده کنید. همچنین مطمئن شوید که مواد الکترودی که انتخاب می‌کنید با فلز جوش شما مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، اگر قصد جوشکاری آلومینیوم را دارید، از الکترود آلومینیومی استفاده کنید.

سوراخ شدن فلز در حین انجام جوشکاری: این مشکل ممکن است به دلیل آمپر بالای دستگاه باشد. آمپر بالا می تواند باعث دمای بسیار بالا و نفوذ به فلز جوش و سوراخ شدن آن شود. یکی دیگر از دلایل این مشکل می‌تواند سرعت پایین تغذیه الکترود باشد.

دقت کردن بیشتر در جوشکاری بالای سر: هنگام آموزش جوشکاری برق از بالا حساسیت بیشتری وجود دارد، قطرات فلز از حوضچه جوش در این حالت دیرتر از حالت عمودی چکه می کند.جوشکاری از بالا تقریباً مانند جوش افقی است، با این تفاوت که باید تا حد امکان حوضچه مذاب را کوچک نگه داریم.

به صدای جوش خود گوش کنید: در یک آموزش جوشکاری برق خوب، صدای جوش صدایی ثابت است که زیاد بالا و پایین نمی‌رود. به نظر می‌رسد صدایی مانند سرخ کردنی است. برخی از جوش‌ها که صدایی شبیه صدای بلند گاز یا فشفشه دارند باید از آنها پرهیز کرد. هر کدام از اینها یک جوشکاری معیوب را نشان می‌دهد. اگر به اندازه کافی ماهر هستید، با گوش دادن به صدای جوشکاری می‌توانید خوب یا بد بودن آن را تشخیص دهید.

لگد زدن انبر به جوش: این می‌تواند به دلیل ولتاژ بسیار کم و نرخ تغذیه الکترود بسیار بالا اتفاق بیفتد. یکی دیگر از نشانه‌های این مورد این است که جوش فقط در قسمت بالای اتصال است و می‌توانید به راحتی آن را با انگشت خود جدا کنید. این علائم نشان دهنده یک جوش ضعیف است که نیاز به تعمیر دارد.

گل نگرفتن جوش و آلوده شدن نوک انبر جوش به فلز: در این حالت همچنین ممکن است ولتاژ کار بالا باشد یا نرخ تغذیه الکترود کم باشد. اگر مقدار زیادی فلز به نوک انبردست شما چسبیده باشد، این نشانه آن است که فرآیند اشتباه انجام شده است.

در هنگام برق زدگی چشم چه کنیم؟

در مرحله اول باید چشمان خود را به خوبی با آب بشویید و خشک کنید و با یک حوله تمیز چشمان خود را کاملا ببندید. حدود 12-8 ساعت باید چشم‌ها را کاملا با حوله بست تا نوری وارد چشم نشود! اینکه بعضیا فقط برن تو یه اتاق تاریک استراحت کنن فایده‌ای نداره! بلکه باید چشم‌ها را با پارچه تمیزی کاملاً پوشانده تا فرد حتی پلک هم نزند! حتما از مسکن‌های قوی مانند استامینوفن، کدئین یا ایبوپروفن استفاده کنید! می‌توانید بخوابید تا چشم درد کمتر شود! (هر 6 ساعت یک یا دو قرص) هر 6 ساعت یکبار بانداژ را از چشم خارج کرده و ترشحات جمع شده را تمیز کرده و دوباره چشم را با پارچه ببندید. هرگز از قطره‌های چشمی ضد درد استفاده نکنید! خیلی از بیماران خودشان قطره (تتراکائین) را از داروخانه می‌گیرند و در چشم می‌ریزند! یا از شما به عنوان پزشک می‌خواهند که برایشان تجویز کنید! به یاد داشته باشید که تجویز این قطره تتراکائین ممنوع است! حتی اقدامات قانونی هم وجود دارد! این قطره را فقط باید در مرکز درمانی استفاده کرد، حتی در حین جراحی چشم! خطر بزرگ استفاده از این قطره سوراخ شدن قرنیه است! پس به یاد داشته باشیم که وقتی چشم‌ها پلک می‌زنند، فقط چشم‌های خود را ببندید و دارو را مصرف کنید! معمولا بعد از 12 ساعت این مشکل برطرف می‌شود و عارضه خاصی بر جای نمی‌گذارد! اما استفاده از قطره تتراکائین باعث آسیب جدی به قرنیه می‌شود!

سخن آخر

افرادی که قصد دارند وارد حرفه جوشکاری شوند، توصیه می شود در ابتدا در دوره آموزش جوشکاری برق (SMAW) شرکت کنند. این نوع جوشکاری دارای فرایند ساده تر بوده و مبتدیان بهتر می توانند با تمامی فوت و فن ریز و درشت آن اگاه شوند. از آنجایی که حرفه جوشکاری مبتنی بر مهارت و تجربه است سعی کنید جهت فراگرفتن آن در دوره های تخصصی آموزش جوشکاری شرکت کنید تا با تمامی مباحث مهم آن به صورت اصولی آشنا شوید.

سوالات متداول

بهترین نوع جوشکاری برای مبتدیان کدام است؟

ساده ترین نوع جوشکاری برای افرادی که هیچ گونه تجربه ای در حوزه جوشکاری ندارند، جوشکاری برق یا الکترود دستی می باشد. با شرکت در دوره آموزش جوشکاری برق می توانید پایه و اساس یادگیری جوشکاری تیگ و میگ را ساده تر کنید و فرایند آنها را بهتر درک کنید. بنابراین اگر مبتدی هستید و قصد ورود به دنیا جوشکاری را دارید، جوشکاری برق توصیه می شود.

مدرک جوشکاری برق فنی حرفه ای دارای اعتبار است؟

بله، مدرک دوره آموزش جوشکاری برق الکترود دستی سازمان فنی حرفه ای دارای اعتبار هم در داخل کشور و هم خارج بوده که امکان ترجمه آن نیز وجود دارد و افرادی که قصد دارند با داشتن مدرک فنی حرفه ای جهت مهاجرت اقدام کنند، ممکن می باشد.