مدار صوت یکی از مهمترین قسمت ها در گوشی موبایل بوده، که دارای قطعات مختلفی بوده و هر کدام از آنها ممکن است با مشکلات مختلفی روبرو شود، از این رو هر شخصی که می خواهد تبدیل به یک تعمیرکار حرفه ای موبایل شود، باید با قسمت های مختلف مدار صوت آشنایی داشته باشد.
با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله به طریقه عیب یابی یکی از مهم ترین مدارهای موبایل یعنی مدار صوت ( کار نکردن میکروفن- اسپیکر - بازر- ویبراتور) MELODI RING بپردازیم، با ما همراه باشید.
این قطعه را در نقشه شماتیک با نام MICROPHONE یا MIC می شناسند. کاری که این قطعه در موبایل انجام می دهد ارسال صوت می باشد. هنگامی که مشکلی در ارسال صوت بوجود آید، مشکلی در میکروفن گوشی بوجود آمده است. در این مواقع ابتدا بهتر است که میکروفن گوشی را در زیر دستگاه لوپ قرار داده، بدین ترتیب به راحتی می توان متوجه شد که میکروفن به برد متصل بوده یا خیر، در صورتی که مشکلی در این قسمت وجود نداشت، باید نسبت به تست آن اقدام نمود.
برای تست میکروفن نیاز به یک مولتی متر بوده، با استفاده از دستگاه مولتی متر اهم میکروفن را اندازه گیری کنید، باید در یک طرف اهمی برابر با 500 و طرف دیگر 3 کیلو اهم داشته باشد. از روش تست دیود نیز برای تست میکروفن می توان بهره برد، برای این منظور کافی است سلکتور اهم متر را روی حالت دیود قرار داده، حالا باید در یک طرف اهم وجود داشته باشد و طرف دیگر اهمی نشان داده نشود، در غیر اینصورت میکروفن خراب است.
در صورتی که میکروفن در تست سالم بوده اما مشکل در مدار صوت برطرف نشده باشد، باید به بررسی نقشه شماتیک پرداخت، برای این منظور باید مسیر بین میکروفن تا آی سی را بررسی کرده و هر گونه قطعه الکترونیکی از جمله خازن، مقاومت، وریستور، سلف و... که وجود داشته را بررسی نموده، تا بتوان مشکل بوجود آمده را پیدا و نسبت به رفع آن اقدام نمود.
اسپیکر گوشی می تواند سیگنال های الکتریکی را به راحتی تبدیل به سیگنال های صوتی بنماید. نوع اسپیکر استفاده شده در مدار صوت گوشی موبایل معمولا دینامیکی می باشد. قسمت های مختلفی که یک بلندگو می تواند داشته باشد شامل آهنربا، سیم پیچ و یک مغزی بوده که معمولا یک صفحه بسیار ظریف نیز بر روی آن کشیده شده که در اصطلاح تلق یا پرده دیافراگم نامیده می شود. معمولا با ایجاد میدان مغناطیسی در اسپیکر پرده دیافراگم شروع به لرزش می کند. این کار باعث می شود تا صوت بوجود بیاید. اگر صدایی که توسط اسپیکر تولید می شود واضح نباشد، پرده دیافراگم را باید تمیز نمود، تا صدا به درستی شنیده شود.
برای این کار مولتی متر را بر روی رنج 200 تنظیم نموده، حال باید اهمی که اندازه گیری می شود بین 30 الی 150 باشد، چنانچه عدد نمایش داده شده کمتر و یا بیشتر از این مقدار بوده، نشان دهنده خراب بودن اسپیکر گوشی می باشد. در صورتی که اسپیکر مشکلی نداشته، می توان اتصال آن به برد را چک کرده تا در صورت بروز مشکل برطرف شود.
بازر قطعه ای است که می تواند هنگامی که با یک گوشی تماس برقرار شده، شخص را از این تماس مطلع نماید. قطعات تشکیل دهنده بازر مشابه با اسپیکر بوده و تفاوت های جزئی در پرده دیافراگم و یا سیم پیچ آنها وجود دارد. اصلی ترین عیبی که در بازر مشاهده می شود، تاب برداشتن و یا آلوده شدن پرده دیافراگم بازر می باشد. البته بازر دارای یک آی سی نیز بوده، که در صورت سالم بودن پرده دیاگرام، ممکن است مشکل از آی سی آن باشد.
همانطور که از نام این قطعه پیدا بوده، وظیفه آن ایجاد لرزش برای اطلاع رسانی از تماس با موبایل است. این لرزش می تواند همراه با به صدا درآمدن زنگ توسط بازر و یا حتی بدون به صدا درآمدن زنگ ایجاد شده و فرد را از تماس مطلع کند. قطعاتی که در ویبراتور وجود دارند شامل یک موتور DC یا مستقیم و همچنین یک گوی نیم دایره ای که جنس آن نیز فلزی بوده و در اصطلاح به آن چرخ لنگر نیز گفته می شود، می باشند. با چرخشی که در محور داخلی ویبراتور اتفاق می افتد، چرخ لنگر نیز شروغ به چرخیدن می کند، این کار باعث می شود که گوشی به لرزه درآمده و فرد را نسبت به تماس، پیامک، ایمیل و یا هر مورد دیگری مطلع نماید.
در صورتی که ویبراتور به خوبی عمل نکرده محل اتصال ویبراتور را باید با دقت چک نموده، تا در صورت قعطی در آن نسبت به رفع اقدام شود. قطعه ای در مدارات موبایل نیز به نام درایور وجود داشته که راه انداز ویبراتور بوده، در صورتی که در اتصالات ویبراتور مشکلی مشاهده نشود، می توان به سراغ این قطعه رفته و آن را نیز بررسی نمود.
از مهم ترین بخش های گوشی های هوشمند می توان به مدار صوت و مشکلات مربوط به خرابی صدای گوشی اشاره نمود. ما در این مقاله به ایراداتی مانند خرابی میکروفن و مشکلات اسپیکر و ویبراتور می پردازیم.
میکروفون یکی از مهم ترین اجزای هر گوشی است. زیرا عمل ضبط و ارسال صدا از طریق آن انجام می شود. در ابتدا برای اطمینان از عملکرد صحیح میکروفون گوشی می توانید یک آزمایش ساده را انجام دهید. شما می توانید با استفاده از برنامه ضبط صدا (Voice Recorder) صدای خود را ضبط نموده و در ادامه و با پخش صدای ضبط شده، سلامت میکروفن را تشخیص دهید. یکی ازرایج ترین دلایل خرابی میکروفون، کثیف شدن آن می باشد. جمع شدن گردوغبار روی گوشی می تواند جلوی میکروفون را گرفته و باعث قطعی یا خرابی صدای گوشی شود. از دلایل دیگر می توان به آپدیت نبودن سیستم عامل گوشی و نصب برنامه هایی اشاره نمود که بدون اطلاع شما وارد بخش تنظیمات میکروفون شده و باعث غیر فعال شدن آن می گردند.
گاهی پیش می آید که در هنگام گوش دادن به آهنگ مورد علاقه یا صحبت کردن با شخصی پشت خط، به طور ناگهانی صدای ضعیفی به گوشتان می رسد و یا اینکه صدا به طور کامل قطع می گردد. خرابی صدای گوشی ناشی از کار نکردن مدار صوت می باشد و می تواند دلایل زیادی داشته باشد که به برخی از آنها در زیر اشاره شده است:
در ادامه به توضیح هر یک از موارد گفته شده در قسمت بالا جهت رفع عیب خرابی صدای گوشی خواهیم پرداخت:
کم بودن صدا در قسمت تنظیمات صدا: گاهی اوقات ممکن است به صورت غیر عمد باعث تغییراتی در قسمت تنظیمات صدا شده باشید. هنگامی که با قطع شدن صدا و خرابی صدای گوشی مواجه شدید لازم است در قدم اول وارد قسمت تنظیمات صدا در گوشی خود رفته و از وصل بودن صدا مطمئن شوید.
غبار و آب درون اسپیکر: در صورتی که گوشی خود را پس از گذشت مدت زمانی معین، تمیز نکنید، امکان دارد آلودگی و گرد و غبار روی آن جمع شود. در چنین مواردی با استفاده از وسایلی مانند یک سوزن یا سنجاق کوچک می توانید حفره میکروفون گوشی خود را تمیز نمایید . همچنین اگر گوشی شما خیس شده است برای جلوگیری از آسیب بیشتر به اسپیکر سریعاً اقدام به خشک کردن آن نمایید. برای خشک کردن بلندگو می توانید از جریان هوای آزاد استفاده نمایید، یا گوشی را درون حوله ای پیچیده و در کیسه برنج قرار دهید.
مشکل در هدفون و هندزفری : اگر از هدفون یا هندزفری استفاده می کنید، ممکن است خرابی صدای گوشی مربوط به خراب شدن یا از کار افتادن هندزفری باشد. برای بررسی این موضوع می توانید هندزفری را به گوشی دیگری وصل کنید و با پخش یک موزیک یا اقدام به برقراری تماس، صحت عملکرد آن را بررسی نمایید.
آپدیت نبودن نرمافزارهای گوشی: گاهی با انجام عملیات بروزرسانی نرم افزارهای گوشی، میتوان ایرادات مربوط به بخش اسپیکر یا میکروفون که منجر به خرابی صدای گوشی میشود را حل نمود. خراب شدن قطعه اصلی مربوط به اسپیکر: در اینصورت لازم است به یک متخصص مراجعه نمایید. چرا که گوشی شما یک عیب سختافزاری دارد.
در صورت از کار افتادن ویبره گوشی ممکن است مشکل سخت افزاری یا نرم افزاری باشد. قطعی سیم ویبره به علت ضربه وارد شده به گوشی، ورود آب و گردوغبار به داخل گوشی، فرسودگی گوشی بعلت استفاده ی طولانی مدت، نمونه هایی از آسیب های سخت افزاری می باشد که در اینصورت تنها راه، سپردن آن به تعمیرگاههای تخصصی می باشد، اما در مواردی که مشکل نرم افزاری و یا ناشی از تغییرات در تنظیمات و... باشد میتوان با انجام راه حل هایی که ممکن است در گوشی های مختلف ، متفاوت باشد مشکل را برطرف نمود. در زیر به نمونه ای از آنها که در برخی از گوشی ها قابل انجام است، اشاره میکنیم :
فعال کردن لرزش گوشی از طریق تنظیمات گوشی : وارد SETTING شوید و گزینه ( (Sound and Vibration را انتخاب کنید و اطمینان حاصل نمایید که گزینه ( (Vibration While Ringing روشن است.
وارد برنامه Messaging گوشی شوید و از قسمت تنظیمات این بخش وارد Notifications شده و Vibrate را فعال نمایید. سپس مجددا وارد تنظیمات گوشی شده در قسمت Sounds Vibration Intensity مطمئن شوید که همه گزینه های incoming call و notification و ... فعال هستند. در ادامه وارد قسمت Ringtone and notification شده و مطمئن شوید Vibrate and ring فعال است.
کد دستوری #9900#* را شماره گیری کنید، به سمت پایین اسکرول نموده low Battery Dump را انتخاب و بر روی گزینه Turn on تپ نمایید.
در صورتی که هیچکدام از راه حل های بالا جوابگو نبود باید گوشی خود را ریست فکتوری نمایید .
جمع بندی
همانطور که مشاهده کردید در این مقاله به بررسی مدار صوت موبایل و روش های عیب یابی و تعمیر آن پرداختیم. روش هایی که در این مقاله به بررسی آن پرداختیم رایج ترین و بهترین روش ها برای رفع مشکلات موجود در مدار صوت همچون اسپیکر، صدای زنگ، ویبره گوشی می باشد.
در صورتی که قصد دارید به صورت حرفه ای به تعمیر موبایل بپردازید و تعمیرکاری حرفه ای شوید توصیه می کنید در کلاس آموزش تعمیرات موبایل شرکت کرده و کلیه مهارت های لازم برای تعمیر انواع موبایل را کسب نمایید.