استانداردها و قوانین نصب سیستم اعلام حریق

استفاده از سیستم‌های اعلام حریق در مکان‌های مختلف مانند مجتمع‌های مسکونی، ادارت و مراکز صنعتی کاربرد دارد، استانداردهای ایمنی در زمینه‌‌های مختلف نصب و استفاده از این سیستم‌ وجود دارند که رعایت آن‌ها موجب افزایش بازدهی و عملکرد سیستم می‌شود.

مساحت مورد نظر باید به زون‌ یا منطقه‌های مستقلی تقسیم شود؛ همچنین تجهیزات مربوط به اعلام حریق مانند دتکتور و آژیرها باید در موقعیت‌های مناسبی قرار گیرند.

اگر به دنبال استاندارد‌های ضروری در زمینه استفاده از سیستم اعلام حریق هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید.

همچنین با ثبت نام در دوره نصب سیستم اعلام حریق در آموزشگاه برق گستران علاوه بر یادگیری استانداردهای نصب و راه اندازی این سیستم، به صفر تا صد فنون این شغل مسلط شوید.

ساختمان‌هایی که باید به سیستم اعلام حریق مجهز شوند

سیستم‌های اعلام حریق برای ساختمان‌های متفاوتی کاربرد دارند که در برخی شرایط استفاده‌ از آن‌ها ضروری است.

بهره گیری از سیستم‌های اعلام حریق مختص ساختمان‌هایی با کاربری خاص نیست و اغلب سازه‌های امروزی به این تجهیزات نیاز دارند.

در صورت عدم توجه به استانداردهای ایمنی در زمینه اعلام حریق تاییدیه نهایی صادر نمی‌شود.

در مهندسی ساخت و ساز وجود سیستم‌ اعلام حریق در ساختمان‌های مسکونی با متراژ بالاتر از ۵۰۰ متر مربع الزامی است؛ همچنین مکان‌های تجاری مانند اداره، مغازه و کارگاه که بزرگ‌تر از ۳۰۰ متر مربع هستند باید به این سیستم مجهز شوند.

ساخت و سازهای بزرگ مانند محیط‌های تجاری و صنعتی برای شروع به کار باید استانداردهای لازم در مورد نصب سیستم اعلام حریق را دریافت کنند.

ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری که بیش‌تر از ۵ طبقه هستند ملزم به استفاده از این سیستم ایمنی هستند؛ همچنین اگر تعداد واحد‌های ساختمان بالاتر از ۱۱ برود وجود این سیستم برای اخذ تاییدیه الزامی است.

مکان‌های پر خطر مانند انبارهای مواد منفجره، پالایشگاه‌ها و مراکز پتروشیمی‌ باید به پنل‌های اعلام حریق مجهز شوند، تمامی استانداردهای ایمنی که در این زمینه وجود دارند در تمام کشورهای جهان مانند ایران یکسان هستند.

استاندارد و قوانین در زمینه تقسیم زون یا منطقه اعلام حریق

نکات مربوط به تقسیم منطقه یکی از شرایط استانداری مهم در زمینه نصب سیستم اعلام حریق است که موجب افزایش بازدهی سیستم در شرایط بحرانی می‌شود؛ زیرا تشخیص و دسترسی نیروهای امدادگر به محل آتش سوزی را تسریع می‌کند.

نکات استانداری مربوط به زون بندی سیستم با توجه به وسعت مکان مورد نظر و تعداد واحدها تعیین می‌شود، در ادامه برخی از مهم‌ترین استانداردهای موجود در این زمینه را بررسی می‌کنیم.

• در مجتمع‌های بزرگ که مساحت هر طبقه بالای ۲۰۹۰ متر مربع است باید از یک سیستم اعلام حریق مجزا استفاده شود؛ البته برای افزایش ایمنی می‌توانید از چند سیستم نیز استفاده کنید.
• تجهیزات هر زون باید به صورت اختصاصی عمل کنند و برای مناطق دیگر وسایل مستقل در نظر گرفته شود.
• هر طبقه از ساختمان باید به صورت زون مستقل تعریف شود و استفاده از یک سیستم برای دو یا چند طبقه ممکن نیست.
• هر منطقه یا زون دارای حداکثر ۲۴ واحد تجهیزات مختلف مانند سنسورهای تشخیص، شستی و آژیر است.
• مناطق پر خطر در ساختمان مانند چاه آسانسور یا موتورخانه‌ها باید به صورت مستقل از سایر مناطق زون بندی شوند.
• محل رسیدن چندین راه به یکدیگر باید به عنوان یک زون در نظر گرفته شود.
• مقدار طول یک زون نباید بیش‌تر از ۳۰۰۰ متر شود؛ زیرا دقت سیستم‌ تا حد زیادی افت می‌کند.
• انتهای خط زون باید توسط مقاومتی متناسب با پنل کنترل مرکزی مجهز شود.
• پارکینگ و انباری موجود در آن به عنوان یک زون در نظر گرفته می‌شود که وجه تمایز آن‌ها را با لامپ‌های LED مشخص می‌کنند.
• فضاهای موجود در یک واحد مانند اتاق خواب، پذیرایی و آشپزخانه باید به تجهیزات ایمنی مجهز شوند.

قوانین نصب تجهیزات سیستم اعلام حریق

طریقه نصب تجهیزات سیستم اعلام حریق در مکان‌های مناسب یکی از نکات مهمی است که برای اخذ تاییدیه باید به آن‌ توجه کنید، رعایت این موارد به دلیل بازدهی حداکثری سیستم و تجهیزات موجب افزایش سطح ایمنی و اطمینان در شرایط حادثه می‌شود.

در ادامه برخی از مهم‌ترین نکاتی که در این زمینه باید به آن‌ها توجه کنید را بررسی می‌کنیم.

• پنل مرکزی اعلام حریق باید در مکانی از ساختمان نصب شود که دسترسی به آن برای نگهبان و نیروهای آتش نشانی آسان باشد.
• در نزدیکی پنل مرکزی باید از سنسورهای تشخیص دود و حرارت استفاده کنید.
• سنسورهای تشخیص دود تا حداکثر ۱۰۰ متر مربع را پوشش می‌دهند؛ عدم رعایت این موضوع موجب کاهش حساسیت سیستم می‌شود.
• ارتفاع مناسب برای نصب سنسورهای تشخیص دود و حرارت به ترتیب ۱۲ و ۸ متر است.
• دتکتورهای تشخیص حرارت محدوده تقریبی ۶۰ متر مربع را پوشش می‌دهند.
• دتکتورهای دودی باید در فاصله ۰.۵ تا ۷ متری از دیوار نصب شوند؛ این مقدار در مورد دتکتورهای حرارتی ۰.۵ تا ۵ متر است.
• در مکان‌هایی که به طور طبیعی دود و بخار وجود دارد از سنسورهای دودی استفاده نکنید. همچنین برخورد مکرر باد با این سنسورها موجب صدور آلارم کاذب می‌شود.
• در موتورخانه‌های بزرگ باید از دتکتورهای ترکیبی استفاده کنید؛ همچنین می‌توانید سنسورهای دود و حرارت را در کنار یکدیگر قرار دهید.

سایر استانداردهای نصب سیستم اعلام حریق

استانداردهای ایمنی فراوانی در زمینه تولید تجهیزات ایمنی فعالیت می‌کنند که سطح ایمنی و اعتماد به این سیستم‌ها را افزایش می‌دهند، استاندارد UL برای فرآیند‌هایی مانند ساخت، مونتاژ قطعات و بررسی کارکرد محصول مجوز صادر می‌کند. این استاندارد با سایر مرکز‌های ایمنی در کشورهای مختلف قرار داد می‌بندد تا سطح ایمنی در جهان را بهبود بخشد.

• استاندارد LPCB به منظور تایید یک محصول برای اخذ گواهی‌های لازم است. این استاندارد موجب افزایش اعتماد نسبت به تهیه محصولات ایمنی مانند سیستم اعلام حریق می‌شود.
• استاندار EN-54 روش‌های تست و بررسی عملکرد و  ویژگی‌های محصول را تایید می‌کند که با استفاده از این می‌توانید میزان اعتماد و بازدهی سیستم اعلام حریق در مواقع آتش سوزی را بررسی کنید.
• استاندارد BS 5839 نکات نهایی در ساعت سیستم‌های اعلام حریق را تعریف می‌کند که رعایت آن نقش موثری در کاهش خسارت‌های مالی و جانی دارد، بندهای این استاندارد در ارتباط با اشخاص متعددی مانند نصاب، تولید کننده، مسئولین مرتبط و مهندسان ساختمان است.
• استانداردهایی برای تعیین نوع کابل و سیم کشی سیستم‌ها نیز وجود دارند که مقاومت کافی در برابر حرارت آتش تأمین شود.

سخن پایانی

سیستم‌های اعلام حریق مختص ساختمان‌هایی با کاربری خاص نیستند و در تمام سازه‌ها می‌توانید از آن‌ها برای افزایش سطح ایمنی استفاده کنید.

استانداردهای ایمنی در فرآیند زون بندی مانند مساحت تحت پوشش سنسورها و جدا سازی موتورخانه باید به دقت رعایت شود، موقعیت یابی مناسب برای نصب تجهیزات ایمنی مانند آژیر، چراغ و سنسورها برای اخذ تاییدیه استاندارد ضروی است.